Plüralizm – həqiqətin açıqlanmasında birdən çox prinsipin mövcud olmasını qəbul edən təlim, yəni fəlsəfədə həqiqətin növ-növ olduğunu, aləmi təşkil edən varlıq və əşyanın tək bir prinsipə və ya qanuna çevrilməyəcəğini, bir çox reallıqların mövcud olduğunu qəbul edən görüş.
Pluralizm – monizmə əks...
Öz dövrünün görkəmli mütəfəkkirlərindən biri olan İbn Xəldunun dünya elminin inkişafında böyük xidmətləri olmuşdur. İbn Xəldun güclü bir hafizəyə, işlək bir zehnə, parlaq bir zəkaya, sağlam bir mühakiməyə, iti məntiqi düşüncəyə malik bir şəxsiyyət olmuşdur. O, 1332-ci ildə Tunisdə doğulmuş, 1406-cı ildə Qahirədə vəfat etmişdir. İbn Xəldun...
Fransız mәnşәli istilah olaraq “modernlәşmә” (modernisation) birbaşa tәrcümәdә “yeni”, “müasir” anlayışlarını tәcәssüm etdirir. Semantik baxımdan istilahın mәna diapozonu daha geniş vә әhatәlidir. Ümumi texniki kontekstdә modernlәşmә tәkmillәşmә, yenilәşmә, yaxşılaşma, yeni tәlәb vә normalara, texniki şәrtlәrә vә keyfiyyәt göstәricilәrinә müvafiq olaraq obyektdә uyğunlaşdırma aparma kimi keyfiyyәtlәri ehtiva edir....
Afinada antik irsin ənənələrini davam etdirən məktəbin olmasına baxmayaraq qədim Yunan və Roma dinləri, dünyagörüşü və ənənələrinin iflasa uğraması prosesi artıq V – VI yüzilliklərdə tamamilə başa çatmışdır. Antik ənənə Roma imperiyasında yayılmaqda olan Xristianlıqla rəqabət apara bilmirdi.
Bəzi hallarda Xristianlıqla bu...
Levkipp və ya Leukippus (m.ö. 500 - 440)
Qədim filosoflar daha çox dünyanın nədən yaranması, varlığın mahiyyətinin nədən ibarət olması kimi suallara cavablar axtarırdılar. Atomçuluğun əsasını Leukippus (m. ö. V yüzillik) qoymuşdur. O hesab edirdi ki, dünyada hər şey sadə, bölünməz kiçicik hissəciklər olan...
Qədim Yaponiyada fəlsəfi fikrin meydana gəlməsi əsas dini təlim olan sintoizm ilə (yaponca «sintoizm» - allahların yolu, təlimi) sıx bağlıdır. Şintoizm tamamilə yapon xalqına xas olan bir dindir, konfusiçilik və buddizm ilə yanaşı mövcuddur. Bu üç din birləşərək yapon mədəniyyətini, əxlaqını, həyat və ölümə münasibətini müəyyənləşdirir.
Qnostisizm (yun.-həqiqi biləyə yiyələnmək) antik dövrün sonlarında (I-V yüzilliklərdə) yaranmış dualistik dini təlimdir. Bu təlimdə Xristianlığın, yunan fəlsəfəsinin və bəzi Şərq dinlərinin ideyaları qarışmış, sinkretik hala gətirilmişdir.
Qnostisizm ezoterik bir təlim idi, onun ardıcılları iddia edirdilər ki, Tanrı onlara dünyanın sonu haqqında...
Emanasiya – aşağı olanın daha yuxarı olandan çıxması. Çox olanın bir olandan çıxması. Bir olan yetkin olandır və öz varlığı daxilində azalmadan və dəyişmədən qalır, ondan törəyən isə çıxış qaynağından olan uzaqlığın ölçüsünə görə get-gedə yetişkənliyini itirir. Emanasiya anlam baxımından da bir şeydən axmaq, aşağıdakının yuxarıdakından,...
Kainat nə qədər böyük və onun müxtəlifliyi nə qədər çox olsa da, o hər şeyi ehtiva edən ilahi bir qüvvənin sayəsində vəhdətdədir. Onun sayəsində bütün bu dünya ilahiləşir. Plotin
«Mən harada dayanmışamsa, dünyanın mərkəzi də oradadır» fikri (Molla Nəsrəddin) «dünya-mərkəzi...
Roma məktəbinin və ümumiyyətlə, yeni-platonçuluğun ilk filosofu Ammonius Sakkas (lat. Ammonius Saccas; e.ə 175—242) hesab edilir. O, xristian ailəsində tərbiyə almışdır. Sonra isə Xristianlıqdan imtina etmiş, antik fəlsəfi irsi əsasında öz fəlsəfəsini irəli sürmüşdür. Ancaq, Ammoniusdan heç bir yazılı ədəbiyyatın qalmadığına görə onun fəlsəfi fikirlərini bərpa...
