Aprel ayının 10-da, 200-dən çox astronomun beynəlxalq iş ortaqlığı, bizim real olaraq görə bildiyimiz ilk qara dəlik görüntüsünü ortaya çıxartdı. Qaranlıq bir nüvənin ətrafında olan parlaq narıncı-sarı halqanın görüntüsü, “Event Horizon Telescope (EHT)” olaraq bilinən və dünyada 8 ədəd olan radioteleskopun köməkliyi ilə əldə edildi.
Araşdırmaçıların əlində olan görüntü, Yerdən təxminən 55 milyon işıq ili uzaqlıqda olan, “NGC 4486” qalaktikasının mərkəzindəki qara dəliyi göstərir. Bəs bu görüntü tam olaraq nəyi göstərir və asimmetrik halqa nəyə görə narıncı rəngdədir?
“National Science Foundation (Beynəlxalq Elm Fondu)”un açıqlamasına görə, qara dəliklər sıxlığı çox olan cisimlər olmaları ilə birlikdə, çox böyükdürlər. “NGC 4486”-də olan qara dəliyin kütləsi bizim Günəşimizin kütləsindən təxminən 6.5 milyard dəfə daha çoxdur. Sahib olduğu bu inanılmaz kütləyə görə, qara dəlik zaman bükülməsi yaradır və ətrafındakı qaz və tozları inanılmaz dərəcədə istiliyə çatdırır.
Təbiətinə bağlı olaraq qara dəliklər görünmürlər. Çünki işıq belə onlardan qaça bilmir. Lakin, Albert Eynşteynin ümumi nisbilik nəzəriyyəsindəki fikrinə görə, bəzi hallarda qara dəliyin xarici xəttləri və işığı udan hadisə üfüqü görünə bilərdi.
“NGC 4486” qalaktikasındakı qara dəlik, planetimizə yaxın olmasa da, bilinən ən böyük qara dəliklərdən biridir. Görüntüdəki onu çevrələyə və işıldayan maddə tərəfindən ortaya çıxarılan qaranlıq dairə, qara dəliyin kölgəsini və sərhədlərini göstərir. Bununla birlikdə, görüntüdəki parlaq halqanın rəngləri, qazın real rəngi deyil. Bu rənglər araşdırmaçılar tərəfindən yayılmanın parlaqlığını təsvir etmək məqsədilə seçilib.
Sarı rəng ən sıx yayılmanı, qırmızı rəng daha az sıx olan yayılmanı, qara rəng isə çox az və ya heç olmayan yayılmanı göstərməkdədir. Real optik aralıqda isə halqa, mavi və ya qırmızı ola bilər.
Tərcüməçi: Turqut Ağayev
Mənbə: Space.com
